Son yıllarda adını sıkça duymaya başladığımız Static Site Generator -Statik Site Üretici- gittikçe popülerleşti ve yaygın bir kullanım oranına ulaştı.
Bunda hız, düz metin üstünden bloglama, daha az bir kompleks yapı barındırması başlıca nedenler sayılabilir.
Jekyll nedir?
Basitçe düz metin üstünden(Markdown ve benzerleri) oluşturulan içerikleri ruby
kullanarak html
formatına dönüştüren bir yazılımdır.
Dinamik sitelerden farkı nedir?
Dinamik sitelerde genellikle düz html yazmayız. Dataları saklamak için bir veritabınına ihtiyaç duyarız -elbette düz metin olarak da saklanabilir, sonra onu tekrar process etmek için yazacağın kodu düşününce; veritabını kullanmanın daha anlamlı olduğunu görürsün-. İşte statik site üreticelerin güzelliği burada, dataları saklamak için MySQL, PosgreSQL vb. bir sunucuya ihtiyaç yoktur.
*.md
veya *.markdown
formatında yazınızı hazırlayıp saklayabilirsiniz.
Tek avantajı bu mudur?
Hayır. Başlıca avantajlı yanları şunlar sayılabilir:
- Hız
- Daha az bağımlılık
- Güvenlik
- Esneklik
- Yönetimsel kolaylık
Markdown nedir?
Düz metinleri HTML’e çeviren bir araçtır. Basit söz dizimi sayesinde bir kez öğrenildikten sonra kolayca yazı yazmaya başlanabilir.
IETF tarafından spesifikasyonu yayınlandı, artık bir standardı var.
Markdown resmi sitesine buradan söz dizimi hakkında küçük bir demo yapmaya buradan ulaşabilirsin.
Kurulum
Windows üstünden nasıl kurulur, nasıl yapılır bilmiyorum :-/
Jekyll’in en temel ihtiyaç duyduğu bağımlılık Ruby
. Ben bunu doğrudan işletim sistemi paket depolarından kurmak yerine RVM
-Ruby Version Manager- kullanarak yapıyorum. RVM hakkında detaylara buradan ulaşabilirsin.
Terminalden:
$ gpg --keyserver hkp://keys.gnupg.net --recv-keys 409B6B1796C275462A1703113804BB82D39DC0E3
gpg: requesting key D39DC0E3 from hkp server keys.gnupg.net
gpg: key D39DC0E3: "Michal Papis (RVM signing) <mpapis@gmail.com>" 4 new signatures
gpg: no ultimately trusted keys found
gpg: Total number processed: 1
gpg: new signatures: 4
$ \curl -sSL https://get.rvm.io | bash -s stable --ruby
Downloading https://github.com/rvm/rvm/archive/1.29.1.tar.gz
Downloading https://github.com/rvm/rvm/releases/download/1.29.1/1.29.1.tar.gz.asc
...
...
Komutlarını çalıştırarak kendi kullanıcımız için ruby geliştirme ortamı kurmuş olduk.
- To start using RVM you need to run
source /home/fatih/.rvm/scripts/rvm
in all your open shell windows, in rare cases you need to reopen all shell windows.
Her defasında rvm’yi çağırmaktansa alias tanımlayabiliriz. Kullandığınız dağıtıma göre, .bashrc
veya .bash_profile
dosyasına alias uservm="source /home/{username}/.rvm/scripts/rvm"
yazıp, yazdığınız dosyayı bir kez güncellediğinizde artık RVM’ye erişmek için uservm
yazmanız yeterli olacaktır.
{username} yazan yere kendi kullanıcınızı yazmalısınız. Terminalde whoami
komutu ile öğrenebilirsiniz.
Jekyll kurulumu
$ gem install jekyll bundler
$ jekyll new jekyll-deneme
$ cd jekyll-deneme
Komutları ile jekyll-deneme klasörü altında jekyll’in çalışması için gerekli kütüphaneleri indirmiş olduk.
jekyll serve
Komutu ile ön tanımlı gelen tema üzerinden sitenin nasıl görüntülendiğini görebilirsin.
_config.yml
dosyasında bir değişiklik yapmadıysan http://127.0.0.1:4000 adresinden görünüme göz atabilirsin.
Sonraki yazılarda Jekyll’in konfigürasyonundan ve kullanımından biraz daha detaylıca bahsetmeye çalışacağım.
O kadar beklemeden direk https://jekyllrb.com/docs/structure/ adresinden okumaya başlayabilirsiniz :)
Selamlar,
Hoşça kalın.